Galderak

Zein giza tipo da nagusi Erdi Paleolito garaian?

Oinetakoak:

	Larruzkoak ziren eta animalien tendoiak erabiliz lotzen zituzten.
	Larruzkoak ziren baina oso elementalak, eta korapiloz lotzen zituzten.
	Ez dakigu ziur oinetakoak erabiltzen zituzten edo ez.

Hauetako zein elementu ziren erabiliak:

Asentamenduak:

	Aire zabalean eraikitzen zituzten baina beti mendien tontorretan, ibaietatik urrun.
	Haitzulo eta harpeetan kokatzen ziren eta oso konplexuak ziren.
	Aire zabalean zein haitzulo eta harpeetan kokaturik, oso sinpleak ziren.

Taldeak:

	Behe Paleolitoan bezalakoak ziren, txikiak.
	Behe Paleolitoan baino handixeagoak ziren, 8/10 lagunek osatutakoak.
	Ordurako taldeak 20 lagunek inguru osatzen zituzten.

Hauetako zein aztarnategi dago Araban?

Zein herrialdetan kokatzen da Olha aztarnategia?

Klima:

	Behe Paleolitoan baino hotzagoa zen.
	Gaur egungoa baino beroagoa.
	Garai hotzak eta epelak txandakatu ziren.

Gizakiak:

	Harrapariak ziren, espezializatuak.
	Harrapariak ziren, baina espezializatu gabeak.
	Landare gaietan espezializatu ziren.

Hustiakuntza aldetik:

	Ez zen orekatua, eta pentsatzekoa da neguko hilabeteetan gose izatea.
	Oso ondo planifikatzen zutenez, ez zuten sekula goserik pasatzen.
	Orekatua zen eta ez zuten planifikatu beharrik ere izaten.

Teknologia:

	Harrian oinarritzen da.
	Egurrean oinarritzen da.
	Animalien tendoi eta landare zuntzetan oinarritzen da.

Errituak:

	Ez zuten inolako erriturik egiten.
	Badirudi hildakoak lurperatu egiten zituztela.
	Hildakoak lurperatzerakoan erritu konplexuak garatzen zituztela badakigu.

Orduko gizakiak:

	Arte erakustaldi bikainak utzi dizkigu.
	Hieroglifikoak marrazten zituen.
	Ezin esan daiteke benetako arterik zegoenik.

Punta:

	Josteko erabiltzen zuten hezurrezko tresna.
	Ehizatzeko erabiltzen zuten harrizko lanabesa.
	Egurrezko musika tresna.

Karraskailua:

	Larrua garbitu eta findu ahal izateko harrizko tresna.
	Bisonteak ehizatu ahal izateko lantza berezia.
	Taldean jolastu ahal izateko harrizko elementua.

Bisontea:

	Ia ez zuten ehizatzen, etekinik atera ezin zitzaiolako.
	Etekin handia ateratzen zitzaion baina ehiza arriskutsua zen.
	Bisontea ehizatzea oso erraza zen eta horregatik, asko jaten zuten.

Moustier:

	Neanderthal gizaki-mota bat zen.
	Erdi Paleolitoan gertatu zen izozte handi bati emandako izena da.
	Erdi Paleolitoan garatu zen kulturari, Moustieraldia deitzen zaio.

Levallois teknika:

	Animalia haragijale handiak ehizatzeko teknika bat da.
	Harriaren lanketan garatutako teknika.
	Frantziako Neanderthal gizakiak asentamenduak kokatzeko teknika.